Czy demokracja to najlepszy z ustrojów jakie dotąd wymyślono? Nie wykluczone, że tak jest. Jest jednak pewna cena, jaką za tę „najlepszość” trzeba płacić. Obywatele powinni zdawać sobie sprawę, z czym się ta demokracja wiąże i co oznacza ona dla nich. A w każdym razie ta demokracja, jaka nieprzerwanie obowiązuje w III RP od wielu lat. Jan Kubań – prezes Fundacji PAFERE i Tomasz Sommer – redaktor naczelny tygodnika „Najwyższy Czas!”, próbują wyjaśnić, rozkładając demokrację na części składowe, jak jest, a jak mogłoby być.
Dla uporządkowania tematu przytaczamy definicję demokracji zalecaną przez Jana Kubania (za http://physicsoflife.pl/tools/fz-qbn-slownik.html#demokracja ):
„Demokracja (Po grecku: δημοκρατία, dēmokratiā, pochodzi z połączenia słów dēmos „lud” i kratos „rządzić”) jest formą rządów, w której ludzie mają prawo wyboru ustawodawstwa.
To, jaka władza i komu jest przydzielana to podstawowe kwestie dotyczące teorii i praktyki demokracji.
Ogólnie rzecz biorąc są dwa podstawowe typy demokracji: bezpośrednia i przedstawicielska. Inne demokracje płynnie łączą w sobie elementy tych dwóch podstawowych typów.
Jednak należy zwrócić uwagę, że do rzeczownika >>demokracja<< dodano już ponad 3500 przymiotników co powoduje, że możemy mieć do czynienia nawet z demokracjami nie mającymi nic wspólnego z dwoma typami podstawowymi”.
Prezes PAFERE opracował schemat, który zatytułował: Dążność Demokracji Przedstawicielskiej. Pokazuje on mechanizm, na bazie którego funkcjonuje znana nam demokracja przedstawicielska (patrz niżej):
„Jest to błędne koło. Poświęcamy wiele lat naszego życia, by coś zmienić, tymczasem niewiele się zmienia. Wystarczy poczytać Le Bona czy Bastiata żeby zauważyć, że pewne procesy społeczne się powtarzają, mechanizmy władzy są wciąż takie same” – mówi Kubań. Według Tomasza Sommera demokracja powinna mieć swoje ograniczenia, po to, by była ona mniej szkodliwa. Dla Kubania ratunkiem mógłby być model demokracji obowiązującej w Szwajcarii. Wystarczy porównać model przedstawicielski z modelem demokracji bezpośredniej, by zauważyć, w których z nich obywatele mają większy wpływ na władzę:
„W każdym narodzie są jakieś kłótnie, spory. W demokratycznej Katalonii przeciwników politycznych wsadza się do więzień, na ulicach Barcelony wiszą plakaty o treści wzywającej do uwolnienia więźniów politycznych. Tymczasem w Szwajcarii do takich sytuacji nie dochodzi. Nawet jak jakiś czas temu wydzielił się tam kanton Jura, to mało kto o tym słyszał” – tłumaczy prezes PAFERE.
Czy nadzieją dla Polski może być ruch WIR? Co to jest WIR i jakie idee propaguje? Co ma z tym wspólnego demokracja bezpośrednia? Czy jesteśmy skazani na władzę nepotów i kolesi?
Zapraszamy do obejrzenia całej rozmowy Tomasza Sommera i Jana Kubania
