Międzynarodowy standard złota funkcjonuje niezależnie od działań podejmowanych przez rządy. Stanowi efekt skutecznej, realnej współpracy wszystkich uczestników ogólnoświatowej gospodarki rynkowej. Do tego, by standard złota funkcjonował jako standard międzynarodowy, nie potrzebna jest ingerencja żadnego rządu.
To, co rządy nazywają międzynarodową współpracą monetarną, polega w istocie na uzgadnianiu działań związanych z ekspansją kredytową. Rządy przekonały się, że jeśli ekspansja kredytowa jest ograniczona do jednego kraju, powoduje to odpływ pieniądza za granicę. Wydaje im się, że jedyną przeszkodą uniemożliwiającą obniżenie stopy procentowej i wywołanie nieustającego boomu jest odpływ pieniądza. Są przekonane, że przeszkodę tę dałoby się wyeliminować, gdyby wszystkie rządy współpracowały w prowadzeniu polityki ekspansjonistycznej. Należy utworzyć międzynarodowy bank emitujący fiducjarne środki wymiany, które wszyscy ludzie na całym świecie traktowaliby jak substytuty pieniądza.
Nie ma potrzeby ponownie podkreślać, że niemożność obniżenia stopy procentowej za pomocą ekspansji kredytowej nie ma związku z odpływem pieniądza za granicę. To podstawowe zagadnienie jest wyczerpująco omówione w innych rozdziałach i podrozdziałach tej książki7.
Trzeba jednak odpowiedzieć na inne ważne pytanie.
Załóżmy, że istnieje międzynarodowy bank emitujący fiducjarne środki wymiany. Jego klientami są obywatele wszystkich państw świata. Bez znaczenia jest to, czy owe substytuty pieniądza trafiają bezpośrednio do zasobów gotówkowych pojedynczych osób i firm, czy trzymają je wyłącznie narodowe banki centralne jako rezerwy stanowiące podstawę emisji krajowych substytutów pieniądza. Czynnikiem o decydującym znaczeniu jest istnienie jednolitej waluty światowej. Krajowe banknoty i pieniądz czekowy są wymienialne na substytuty pieniądza emitowane przez bank międzynarodowy. Konieczność utrzymywania krajowej waluty al pari z międzynarodową walutą ogranicza możliwość dokonywania ekspansji kredytowej przez krajowy system bankowy. Bank światowy natomiast podlega jedynie tym ograniczeniom, które mają wpływ na ekspansję kredytową pojedynczego banku działającego w izolowanym systemie gospodarczym lub na całym świecie.
Możemy też przyjąć, że bank międzynarodowy nie jest bankiem emitującym substytuty pieniądza, których część stanowią fiducjarne środki wymiany, lecz ogólnoświatową instytucją emitującą międzynarodowy pusty pieniądz . Złoto zostało całkowicie zdemonetyzowane. Jedynym pieniądzem, który znajduje się w obiegu, jest pieniądz wytwarzany przez ową międzynarodową instytucję. Może ona dowolnie zwiększać ilość tego pieniądza, lecz pod warunkiem, że nie wywoła to gorączki zmierzającej do katastrofy i załamania emitowanej przez nią waluty.
Takie rozwiązanie to realizacja ideału keynesistów. Działała tu instytucja, która może wywierać „ekspansjonistyczną presję na światowy handel”. Zwolennicy takich rozwiązań lekceważą jednak istotne zagadnienie, a mianowicie problem dystrybucji dodatkowych ilości pieniądza kredytowego czy papierowego.
